Sunday, June 1, 2008

Shtypi “nuk” i thotë të vërtetat

Titulli i vendosur më lart mund të jetë lehtësisht i kritikueshëm për këdo që merr mundimin ta kundërshtojë. “Armiqtë” e tij janë të mirëpritur sepse debati me ta mund të na çojë në zgjerimin e argumenteve pro dhe kundër ose në teza asnjanëse. Ai në fakt nuk është një konstatim i imi. Më tepër është një “ngacmim” që kërkon të mësojë jo vetëm përmes reagimesh, por edhe analizash, nëse shtypi i thotë të vërtetat. Është e qartë se askush nuk pret ti mësojë të gjitha të vërtetat prej shtypit. Gazetaria online po zhvillohet gjithnjë e më shumë, interneti është bërë një mundësi e mirë që tekstet, fotografitë apo edhe videot, të kalojnë nga njëri kënd i globit në tjetrin, brenda pak minutave. Televizionet gjithashtu po zhvillohen gjithnjë e më shumë në konceptin e garës me kohën duke i “rrëmbyer” të vërtetat e duke i bërë ato të ditura para se të kumtohen në faqet e gazetave print. Disa prej të vërtetave janë të fshehura në mënyrë të kujdesshme, të tjera të vërteta duken, por nuk ka sy të vëmendshëm të shikojnë përmasat dhe formën e ekzistencës së tyre domethënëse, në gjendjen e sotme të mbingarkesës dhe mungesës së kohës së nëvojshme për shikime tej sipërfaqes ndërsa një pjesë tjetër e të vërtetave, edhe pse duken në anë të rrugëve në të cilat kalojmë çdo ditë, konsiderohen me ose pa të drejtë “të paprekshme” dhe gjejnë vend shumë pak për të mos thënë fare në faqet e shtypit. Ne e kthejmë kokën në anën tjetër në ato raste kur pak metra matanë rrugës, ndodhen “gjurmët” e tragjedisë së radhës apo hatasë së pritshme që është e sigurt se do të ndodhë por nuk dihet se kur.
Cilat janë të vërtetat për të cilat po flas?
“Mashtrimi, poshtërsia apo gënjeshtra- qofshin në Qeveri, në Biznes, në Shkencë apo në Organet e Rendit, -si rregull janë lajme”. shprehet Edmund B. Lambeth në faqe 47, të librit të tij “Gazetaria me Përkushtim, Etikë për Profesionin” një nga tekstet më popullore të viteve të fundit në fushën e Etikës së Medias.
Përkufizimet për të vërtetën janë të pafundme, një seri e tërë librash përmbajnë këndvështrime të ndryshme për Të Vërtetën. Por duke qenë se po flasim për të vërtetën dhe raportin e saj me shtypin, lë të qëndrojmë në këtë fushë.
“E kam thënë se reporteri ka për detyrë të bëjë diçka më shumë sesa të vëzhgojë apo të regjistrojë mekanikisht gjithçka që i del përpara. Përkushtimi i vërtetë ndaj të vërtetës kërkon shumë më tepër. E vërteta nuk gjendet gjithmonë në sipërfaqe, ajo nuk mund të vilet si mollët, drejtpërdrejt nga degët e pemës. Ka të vërteta të fshehura prania e të cilave vetëm sa mund të preket lehtësisht në sipërfaqe. Megjithatë reporteri ka për detyrë të shkojë e ti gjejë ato”, tha para një Kursi Gazetarie, Paul Y. Andreson, fitues i “Pulitzer Prize” në vitin 1928 për rapotimin e skandalit “Teapot Dome”.
E çfarë pastaj?!
Shtypi shqiptar çdo ditë përmban sasi të konsiderueshme informacioni. Aty gjen çfarë ndodhi dje në Parlament, vendime të Qeverisë të zbardhura me besnikerisht me pikë e me presje, cilave nuk u është bërë asnjë analizë, çfarë tha kryetari i maxhorancës dhe opozitës, çfarë qëndrimi po mbajnë partitë e vogla për X çështje, sa të vdekur shënoi dita e djeshme nga aksidentet, vrasjet, hakmarrja apo sherri në lojërat e fatit, ndonjë sukses të bashkive apo komunave në rrethe, skandale gjen rrallë e më rrallë për të mos thënë fare, ndërsa informacionet sipërfaqësore janë të shumta. Pjesa më e madhe e tyre janë cekur pjesërisht ose plotësisht nga kronikat televizive të një dite më parë, por gazetat i ripërsërisin dhe këtë e bëjnë pa shtuar ndonjë hollësi domethënëse! Ajo që bie në sy është se shumica e lajmeve të përditshme bazohen në një burim të vetëm duke mos krijuar përplasjen dhe ballafaqimin e fakteve që mund të ofrojnë dy, tre apo më shumë burime që janë përfshirë në konflikt apo palë që kanë interes për çështjen. E vërteta ndonjëherë “shfaqet” vetëm pas ballafaqimit, përplasjes dhe verifikimit të fakteve të kundërta.
Po i kushtohet vëmendje kohët e fundit disa “suplementeve speciale” që me fotografi dhe artikuj bombastikë na tregojnë në cilin klub nate e kaloi fundjavën filan politikan, si ishte veshur, me çfarë makine po udhëtonte dhe në shoqërinë e cilës femër ishte. Askush nuk investigon nëse ai deputet, që paguhet rëndshëm me taksat e shqiptarëve (për kushtet e Shqipërisë) po e kryen detyrën e tij.
Shembuj
1.Kishin kaluar disa muaj gjatë të cilëve gazetat e cilësonin “terrorist”, “njeri të rrezikshëm” apo anëtar i Al-Qaeda, kur munda të mësoj për njërin nga të strehuarit politikë në Tiranë, pas lirimit nga burgu i Guantanamos. Ai kishte filluar të punonte në një Ndërmarrje e cila merrej me mbjelljen e luleve në oborret e shkollave publike në Tiranë! Tani banon me qira në një shtëpi diku në periferi dhe nuk dëshiron të kthehet pas ndërsa pret nënshtetësinë shqiptare. Nuk ndihet mirë kur shikon çezma që qëndrojnë hapur gjithë kohën kur askush nuk e shfrytëzon ujin e tyre, nuk arrin të kuptojë shpërdorimin e energjisë elektrike nga banorët e zonës dhe thotë se Shqiptarët duhet të jenë kursimtarë në këtë drejtim. Këto gjëra nuk i pata mundësuar më parë për këtë njeri, i cili e ka parë veten për javë e muaj me radhë në një fotografi të vjetër të tij në faqet e gazetave por asnjë gazetar nuk i ka trokitur në derë për të kërkuar edhe një reagim prej tij lidhur me akuzat që i janë bërë apo për të verifikuar tipin e tij “të rrezikshëm”!
2. Dy vite më parë, u desh të ndodhte një aksident tragjik në Detin Ardiatik, ku një helikopter u rrëzua bashkë me gjashtë shqiptarë në bord teksa udhëtonte natën me urgjencë për në Spitalin e Barit në Itali. Helikopteri Qeveritar shqiptar fluturoi natën mbi det, kur nuk ishte i pajisur me mjetet që garantojnë orientimin në kushte të tilla fluturimi. Më pas rezultoi se me taksat që paguajnë shqiptarët, helikopteri ishte riparuar diku në Gjermani, me faturën për “riparim kapital” por pajisje të tilla nuk i ishin vendosur! Kjo gjë u tha në shtyp rreth një muaj pas aksidentit pasi më parë askush nuk ishte kujtuar për të verifikuar diçka në këtë drejtim.
3. Të gjithë e dinë çfarë ndodhi në Gërdec. Nuk është e nevojshme të hyj tani dhe të përshkruaj tmerrin që shqiptarët panë me sy atë ditë. Vetëm më duhet të theksoj se ai nuk ishte një repart ushtarak si gjithë të tjerët, ai ishte i veçantë dhe mund të binte në sy. Ishte edhe pranë Tiranës për më tepër. Pra kishte mundësi që çfarë ndodhte aty të denoncohej para tragjedisë nga shtypi. E kjo nuk ndodhi. Rrethi i personave që e dinin çfarë gatuhej, të gjithë, janë ushtarakë. Mediat shqiptare e kanë shkëputur me kohë vëmendjen e tyre nga ushtarakët ndaj edhe gazetarëve nuk u kërkohet të bëjnë burim informacioni ndonjërin prej tyre. E vetmja gjë në këtë fushë, që botohet në shtyp, është komunikata e radhës e Ministrisë së Mbrojtjes për pensionet e ish-ushtarakëve apo ndonjë protestë e këtyre të fundit në kërkim të të drejtave të tyre.

35 comments:

e paditur said...

Tropoja,
fillimisht të përgëzoj që po vazhdon me temën e reflektimit në problematikën e shtypit (sidomos atij shqiptar) dhe që përpiqesh të thellohesh në aspekte të veçanta. Objeksioni im kryesor do të ishte si më poshtë: E vërteta varet shumë nga mënyra sesi formulohet një pohim (ose pyetje). Konkretisht, nëse thua:

"Sot ra shi", atëherë kjo është diçka që mund të verifikohet direkt dhe të arrihet në konkluzionin e vërtetë apo falso.

Nga ana tjetër, nëse thua që:

"Ish të burgosurit e Guantanamos janë të rrezikshëm për Shqipërinë" (ndaj dhe nuk duhen pranuar), atëherë ky është një pohim që s'mund të verifikohet, edhe nëse ai personi që ke takuar ti për momentin duket sikur është integruar qytetarisht në shoqërinë shqiptare.

Prandaj është e vështirë të arrish në konkluzionin gjithëpërfshirës që media "nuk i thotë të vërtetat", sepse për shumë gjëra që shqetësojnë një shoqëri nuk ka një të vërtetë të njohur dhe të verifikueshme. Dhe tek e fundit, askush nuk e ka përcaktuar rolin e mediave si "përhapëse të të vërtetave", përkundrazi, historia ka treguar që mediat shpesh bashkëpunojnë me grupe të caktuara për manipulimin dhe fabrikimin e të vërtetave.

Për mua, ajo çka është më e rëndësishme, është që të shtrohen pyetjet e duhura, që të hidhet dritë atje ku gjërat mbahen nën rrogoz, në mënyrë që të arrihet tek gjetja dhe paraqitja e fakteve. Nëse këta dalin në dritë, atëherë e vërteta nuk është larg.

Anonymous said...

"U poq rrushi ne vreshtin e fshatarit.Cdo gje kishte shku sipas nevojave te tij.kur ishte dasht shiu per hardhiat kishte ra.kur ishte dasht koha emire per ti punu kishte majte.dehfshatari ishte i knaqun me prodhimin keshtu qe vendosi qe vilen e rrushit,me te miren e vreshtit,ti dergonte priftit,pater Pjetrit.e keshtu beri.
i trokiti ne dere.
-Meqe ti je tregu i devotshem ne sherbimet e tua une te solla kete bistak rrushi ne shenje mirenjohjeje.
u kenaq prifti.
ndersa po kalonte ne kuzhine nisi te mendoje:
-cfare paskam bere une qe ta meritoj kete frut?po ai tjetri qe rri gjtithe diten ne kuzhine,gatuan ,kujdeset per ne qe te kemi gjithcka gati e asgje mos te na mungoje?
Keshtu ai shkon dhe ia jep vilen e rrushit frat franceskos.
dhe i tregon pse.ndihet i kenaqur dhe ai.nga vleresimi qe i beri ortaku itij.
beri te hante nje kokerr kur u kujtua per Pater Gjergjin.ai e meriton me shume se une.e keshtu ai ia dhe vilen e rrushit atij.por edhe pate gjergjit nuk ia beri zemra ta haje.sepse iu kujtua Pater Pjetri.ai kishte qene gjithmone ne sherbim te fshatereve.u kishte mbajte meshen,pagezu femijet,kremtu festat,funeralet dhe nese kishte njeri qe e meritonte vertete ate vile rrushi ishte vetem ai.
-Pater-i thote-me sollen kete vile rrushi si prifti me i devotshem ne kuvendin tone por une mendoj se ti je njeriu qe e meriton vertete.
pater Pjetri e pau drejt ne sy.Enjohu vilen e rrushit qe i kishte sjelle fshatari i ndershem dhe ajo pasi kishte kalu dore me dore ja ku iu kthye perseri atij.
qeshi teksa e mendoi.e mori dhe provoi kokrren e pare,ishte shume i embel.


Si ndershmeria!!!

Tropoje,per momentin mund te them vetem kaq.kjo anekdote eshte shkeputur nga nje grup te tillash qe nje mikeshe e imja mi pat siguru ne doreshkrim,pa u botu akoma;shkru nga nje prift.nuk e kam pru origjinal ashtu si eshte shkrujte,ngaqe ka kohe qe i kam lexu,por morali eshte i dukshem.i kuptueshem.se paku keshtu mendoj.
a ka lidhja me postimin tend!

Si ndershmeria them une!!!


t'pershnes deri ne komentin tjeter.

N.Ago said...

Eh mor bir. Të fërtetën vetëm perëndija e di po ju të gazetave bëni çmos që ta mëshini atë të flamosur.
Kam hall se do mi ngelet qejfi krushkut po e fërteta do thën.

drejt tropojes said...

e paditur,
mendoj se gazetari duhet te jete ai qe shtron me teper pyetje se kushdo tjeter lidhur me nje subjekt. perpjekja per te marre pergjigjen e tyre mund te na afroje tek e verteta.

pershendetje dhe faleminderit!

Kapiten,
e kam ndeshur vite me pare kete subjekt i cili gati me ishte mjegulluar ne kujtese. Flm qe e solle ketu ne koment dhe rri pak merak, morali i ngjarjes: NDERSHMERIA, ka te beje me temen e postimit tim.

pershendetje mik!


Neno, a e di ti qe kritikat tua na thumbojne aq, sa cdo dite e me teper kemi filluar te mendojme, te perpiqemi e te punojme qe te behemi me te kujdesshem, me te mire dhe me profesionale. Derisa efekti i kritikave tua eshte pozitiv, cfare mund te them tjeter une.

shendet neno!

Agobooks said...
This comment has been removed by the author.
Krasta Krau said...

Shiko mendoj se e ke nis gabim diskutimin.. Shtypi nuk ka per detyre te thote te verteten, shtypi ka per detyre te raportoje kendveshtrime apo deshmi qe mund te ndiçojne nje ngjarje... E verteta eshte relative ashtu si etika dhe morali dhe shtypi (njerezit e tij) nuk eshte se bejne perjashtim nga pjesa tjeter e njerezve duke mos iu nenshtruar te njejtave ligje te korruptes, presionit, apo ku di une... per kete arsye shtypi sado prestigjoz nuk duhet para si ze i se vertetes... Nje gazete e mire, ben pune te mire, kur jep nje ngjarje te balancuar... Psh ajo qe thua ti per rastin e Guantanamos eshte pikerisht mungesa kryesore... Por ne fakt as pretenimi i autoriteteve se behet fjale per terrorist dhe as pretendimi i tij se nuk eshte i tille, nuk mund te kosiderohen mirefilli te verteta... Te dyja bashke mund te na lejojen te gjykojme... pikerisht kjo mendoj se eshte detyra e nje shtypi te mire, madje kshu e kuptoj edhe shprehjen qe citon me lart...
praktikisht gazetaria investigative, nuk eshte gazetaria e te vertetes, por ajo qe hedh drite mbi gjera qe te tjeret duan ti mbajne fshehur...

Sidoqofte ben shume mire qe e ke nisur kete debat, nga nje ane te rishohesh punen qe bejme ne te dy, na ndihmon ta ndreqim ate...

Tungi...

drejt tropojes said...

Kraste,
Nuk besoj se eshte me rendesi nese shtypi nuk i thote, nuk duhet ti thote, apo nuk i takon ti thote te vertetat. Mbase jam shprehur disi ekzagjeruar kur kam thene te vertetat dhe nuk kam thene pershembull "rrugen per tek e verteta", term qe do te qe me prane asaj qe thua ti ne komentin tend. Megjithate une mendoj se nuk ka asgje te keqe, nese shtypi tenton dhe pritet prej tij, ti thote te vertetat. Gazetaria investigative do te qe nje menyre e mire drejt kesaj. Po keshtu, paraqitja e paleve dhe e fakteve nga te gjitha anet, gjithashtu eshte nje rruge per tek e verteta. Ndoshta duhet te kufizohemi me mire tek nje shtyp qe krijon mundesi per te gjykuar objektivisht mbi te verteten, sesa ti presim te vertetat e plota nga gazetat apo nga media ne teresi. Kete nuk e pres as une, nuk jam aq idealist ne kete drejtim. Gjithsesi, ne nje bisede te dites se sotme, me qelloi te flisja per NYTimes, fort e perfolur dhe ne qender te vemendjes se fundi edhe ne Shqiperi. Bashkebiseduesja po me thoshte se amerikanet me shume besojne NYTimes dhe CNN sesa fjalimin e ndonje politikani qofte edhe ky i "nolte". Ai eshte shtyp or lum miku, shpresoj te jemi dakord ne kete pike!
tan t`mirat!

Rocky Girl said...

Nuk e di por më duket çik "fantashkencë" të flasësh për gazetari investigative në Shqipëri. Së pari sps një lajm investigativ nuk mund të bëhet brenda ditës, së dyti nuk mund të quhet i tillë kur përdoret për të vënë gjoba, së treti nuk është investigim kur gjendet një njeri i pushuar nga puna që i nxjerr inatin shefit të vet!
Dhe e vërteta nuk mund të kërkohet aty ku mbizotërojnë interesat e ngushta të bizneseve të pronarëve të mediave dhe ku gazetarët punojnë pa sigurime shoqërore.

Rocky Girl said...

ahh pi.es. se harrova, "The truth will set you free" just the biggest bullshit ever!!!!
Poshtë mitet! :P

drejt tropojes said...

Rocky Girl, mireseerdhe!

Ne pak rreshta, ke sjelle disa konstatime qe me te vertete qendrojne. Ketu edhe ndonje vezhgim i ngeshem gazetaresk, po ngaterrohet e po vetequhet nga mediat "investigim". Nderkohe qe nje i tille kerkon jave dhe ndoshta edhe muaj per tu gatuar, pra mendoj se qendroj edhe ideja qe brenda nje dite nuk mund te kete investigim. Edhe faktet e mbledhura per disa muaj ka nevoje te shikohen ne driten e qetesise dhe kendveshtrimeve te ndryshme qe vijne prej nje grupi gazetaresh apo redaktoresh bashkepunetore apo bashkeautore.
Per median dhe biznesin, kritiken tende me te vertete do kisha deshire ta zgjeroja dhe ashpersoja me tej. Kjo eshte me te vertete nje plage dhe nje njolle e madhe per shtypin shqiptar, litar ne gryke per frymemarrjen.
Nje raport i Freedom House thote per median shqiptare:
"Media shqiptare eshte nje strukture pronesie e koncentruar e grupeve te fuqishme te biznesit dhe e nje tregu te c'rregullt pune qe e ka bere ate sherbyese (servile) te interesave te caktuara te biznesit te pronareve te saj"
Megjithate mendoj se gazetaria investigative eshte e nevojshme nese shtypi tradicional deshiron te mbizoteroje ne nje kohe kur media elektrinike apo online, po i paraqet gjithnje e me mire dhe me ne kohe reale, ngjarjet e siperfaqes!
pershendetje!

Rocky Girl said...

Shiko se nuk ka gjë të keqe të pasurit e interesave të caktuara sps kështu funksionon.
Por shtypit shqiptar i mungon një farë pavarësie, që dmth kur ti si gazetar ke një çështje të rëndësishme të mundesh ta botosh pa të tu hedhur në fyt pronari i gazetës. Në këtë pikë e shoh unë të vështirë objektivitetin e mediave shqiptare.
Tropoja, mirë se të gjeta.

drejt tropojes said...

rocky girl,
Bazuar ne praktiken e perditshme ndonjehere kam besuar se mediat qe financoheh nga biznese te fuqishme ketu, kane njefare shansi te jene disi me te pavarura nga Qeveria apo administrata shteterore, apo qofte edhe nga subjektet a personat private. Fatkeqesisht me rezultoi se sa me i madh te jete biznesi, aq me e madhe mund te jete fatura e gjobes se vendosur nga Qeveria dhe nenshtrimi i medias shkon gati gati ne perpjestim me kete. Nuk jam totalisht kunder financimit te medias nga biznesi, por me teper do preferoja pershembull botimin e nje gazete nga nje grup aksioneresh te njohur e te profilizuar si gazetare te pakten ne nje kohe te shkuar. Shenimi ishte me vend...:)
pershendetje!

Rocky Girl said...

Ah Tropoja mos e dhëntë Zoti të jenë aksionerë. Në vend të balancimit të interesave do vriteshin me bomba ashensorëve dhe me aksidente me Ferrari :P

Anonymous said...

Tropoja dhe ROCKY GIRL!!!

ky bashkebisedimi juaj eshte me interesanti qe kam lexu ka kohe ne blosfere.
Dikur me pelqenin shpjegimet qe u bente akullnaja momentit te shkrimit te nje poezie.mbaj mend nje bashkebisedim te sajin me Bana,nje blogiste tjeter.ishte me te vertete konstruktiv.sepse ishte i kuptueshem or mik.Nuk kishte fjale te medhaja dhe te fryra.ishin te gjitha me vend.


Dicka e tille eshte dhe ky bashkebisedim.

Te lumte pushka o ROcky Girl.

E shikion O malok se sa mire ecen muhabeti kur dikush di CFARE TE PYESE.KU TE PYESE.
PSE TE PYESE.
CFARE TE PYESE.
SA TE PYESE.


POSHTE MITET PA FYTYRE-them une.


Mos do thuash se jam edhe une malok:-)?pervecse magjar?

drejt tropojes said...

hahahaha, i modh fare je Kapiten :).

Tani me duhet te respektoj Rocky
Girl fillimisht!
Rocky Girl, a nuk mendon se dhe aksidentet ne ane te rrugeve me Ferrari apo ne ashensore me cati prej C4, nuk jane nje forme, ndoshta e vetmja e mbetur per te balancuar interesat?! Se di pse kjo me duket nje forme shqiptare por jo vetem, per te balancuar interesa atehere kur debati, dialogu apo edhe pazaret, nuk funksionojne ne kete drejtim. Dhe pastaj lajmi i keq eshte lajm i mire. Terr informativ per tre kater dite per me tregu sa njeri i madh, sa gjeni dhe sa i jashtezakonshem ishte Ai, pronari pra.

pershnetje!

Kapiten!
lidhur me ate qe thu ti, mendoj se eshte merita e Rocky Girl per menyren si e nderton diskutimin. Pa fjale te medha, pa terma "te mencur" por thjesht nje dialog qe rrjedh natyrshem e qe na ben te mesojme dhe te kuptojme te gjitheve. Dhe me te vertete merira eshte e Rocky Girl, une thjesht u pershtata dhe me bindje, pa asnje veshtiresi. A nuk eshte me mire keshtu Kapiten???!

Flm dhe pershnetje!

Rocky Girl said...

1shtaz: flm por po më rriten veshët, po më bëhen më të gjata se t'gomarit :P
2shtaz: Tropoje qeke i rrezikshëm tina? Cer o kjo kshu mer me vra njerzit për t'balancu interesat pupupup larg qoftë!

Anonymous said...

He pra pergjigju?

moj ti cuca e gurit :-)

ajo shtaz c'ka osht...

2shtaz-ke noj gja me vesht e magjarit?

drejt tropojes said...

Rocky Girl,
1-shtaz: Ishte fjala jo vetem per interesa mediatike, mgjth cka ndodh ka ndodh ashtu si ka ndodh e ne s`mundemi ta ndryshojme
2-shtaz: Ne ket rast rritja e vesheve eshte "teorike" kshu qe mos u baj merak ;)

Kapiten,
perplasen ma shume tinguj e ndigjon me shume. E di cka do me thane digjon ma shume apo jo???!

tan t`mirat!

Anonymous said...

ha ha ha


pranej S'bohet pranej...


Nuk asht per tu pas zili se nigjon gjithcka o malok...une pranej gjuj n'shkelma,se shumica e tingujve jane zhurma bezdisese.

drejt tropojes said...

flasin Kapiten, flasin, kur ne (une apo secili nga ne) ua japim kete mundesi, megjithate jane e vetmja gje qe na perkushton me shume se gjithcka, e vetmja gje qe mendjen na e heq e na e mbledh....etjera etjera etjera Kapiten!

Julius said...

Është mirë ndonjëherë kur flet andej nga fundi i sallës...se gjykon mbarë fare këta që kanë fol në vijë të parë.
Si një tip "vjedhjeje" mendimesh, për të dal "më i bukri i shpendëve"... në fund.
Nga Krasta dhe Trazhgimi; Çfarë kuptova...
Qëllimi i gazetarit për një ngjarje të ndodhur do duhet të jetë përshkrimi i një lajmi (aty deomos do të futen ca të vërteta që ndryshe quhen fakte)POR duke i lënë lexuesit hapësirën e nevojshme për të gjykuar vetë rreth saj. Si parashtrimi i një opinioni që mbart me vete vlerësimin e atij që e thotë po jo në rang teoremash, në rang teorish.
Gazetari nuk duhet të jetë zdrukthtar i mendjeve të lexuesve të vet, por lëmues i tyre, duhet të jetë piktor i një panorame që zgjedh ngjyrat e veta personale dhe e paraqit tablonë për gjykim, vlerësim, kritikë.

Vazhdojmë me dy të tjerët.
rocky girl vs Tropoja.
Besoj se çdo investigim në çfarëdo vendi të botës, në çdo gazette, ndikohet prej bindjeve politike të gazetës që e shkruan dhe investiguesit-gazetar në fjalë. Po në Shqipëri, tendenca shkon drejt fshehjes dhe jo drejt zbulimit të ngjarjeve. Gazetarët do të duhet të stimulohen që të nxjerrin lajme dhe jo të fshehin. Nuk e di nëse jeni të organizuar juve në ndonjë sindikatë që përfaqëson interesat tuaja si gazetarë, dhe çfarë pune bën kjo sindikatë? Sa ju përfaqëson, çfarë problematike parashtron?

Ok, nga kushua më bëri përshtypje ajo historia me prift brenda..Kudo e futin kët priftin mer yahoo… mi ngre nervat kjo teknikë. Për më shumë që historia në fjalë ka qënë në lëndën “Lexim” të fillores. Ku “heroi’’ ishte një përfaqësues i klasës punëtore që ia jep vilen e rrushit të shoqes dhe pastaj të bijës e kështu me rradhë.
Gjithsesi, e paralajmëroj magjarin mos më hudh ndonjë shkelm se është fut shumë seriozisht mrena lkurës së emrit të vet.

Anonymous said...

JUlius julius agapite ksadelfe mou,mos u shqeteso mor djale pse i varen komet kaloresit,sepse sic po sheh dhe vete ai personi ne fund te salles mbas teje,qe po duartroket jam une.
"Besoj" "duhet" ta kesh kuptuar se kjo puna e priftit s'eshte vecse nje anekdote,por nuk e di,sikur ai prifti qe i ka shkru te kishte perdor vertete personazhet e realizmit socialist,ne te modernizuarit c'ka do thoshim...A do na pelqenin?A do i lexonim?A do i kuptonim?A do u jepnim rendesi?ketu mendoj se duhet ti jepet rendesi anes investigative per te zbulu "deri ne c'pike eshte e politizuar nje gazete".Per te pare se deri ku "Gazetarët do të duhet të stimulohen që të nxjerrin lajme dhe jo të fshehin. Nuk e di nëse jeni të organizuar juve në ndonjë sindikatë që përfaqëson interesat tuaja si gazetarë, dhe çfarë pune bën kjo sindikatë? Sa ju përfaqëson, çfarë problematike parashtron?"

Meso u Julius djali qe te tre keta njerez qe kane shkrujte ketu,Si TROPOJA,si krasta,si Rocky Girl te tre jane gazetare.dhe e kane studiu ate profesion,e me keq tani ,po e ushtrojne.Kane pse flasin.Per te veçantat si profesion.per te metat,perparesite,rreziqet,favoret.Te mirat dobisjellese te ketij profesioni.Eshte fusha e tyre.
une per vete jo.Madje dhe nuk dua.e thene krejt keshtu pa prift e mbret,qe te mos te te ngaterroj.sepse ne nje vend ku te gjithe perpiqen te hiqen si te zgjuar une dua te jem gomari.mbi lekure e nen lekure.
Nuk po gjuj ne shkelma jo,sepse nuk me the se do me veshesh polic.
Por mos shko me lart se komentet e tua qe fillojne me "BEsoj" "duhet" me nje fjale te tipit "po e them dhe une i fjale qe te shtoj nje koment".Jo me mua or mik.Jo drejt meje or trim.
Te thashe nuk po gjuj shkelma.Po sikur ta dija qe ky prifti te jep kaq alergji do kisha perdor veten si shembull.Kushedi ma kishe ferku kurrizin e vrame prej samarit.


Nejse or Julius qe te mos e baj "Artikull gazetaresk qe del jashte standartit te nje gazete,me titull te fryre se tepermi,e nr fjalesh me shume se sa ka kerku kryeredaktori,mbi nje tematike qe te nesermen akoma pa gdhire fundos veten,ti mire i thua gjanat por gjanat nuk ti thone ty.Thene si kushja kushes.

thashe edhe i here nuk gjujta n'shkelm.se mos e ngaterrosh me te tille,se del ti gomari pastaj,e une nuk e du i gja te tille.


P.S-Ti kanei enas albanos exw ap'to theatro?

Julius said...

Si fillim fare më ke keqkuptu.
Ajo çka thashë në fillim ishte autoironi ndaj vetes. Ndaj askujt tjetër.
Për më tepër e dija për Krastën dhe Tropojën çfarë profesioni kishin. Prandaj iu drejtova me "ju" kur fola për organizimin e tyre. Për Rocky-n nuk e dija. Tash e msova.
Po për organizimin mëtej, megjithëse pres komentet e kompetentëve për këtë punë, shikoj një ndryshim nga "këtu" me "atje".
Dhe përfaqësuesit e gazetarëve këtu, shprehen rreth problemeve që kanë. Në lidhje me sigurimet sociale, në lidhje me të drejtat, me etikën e punës. Kanë institucionet e veta ku gjobitin kolegët, ndalojnë publikimin e librave të dëmshëm nëpër televizione, ndalojnë të bëhen reklama vend e pa vend etj etj.
Këtë organizim nuk e shikoj në Shqipëri.
Më tej...komenti nuk ishte për të hedh një fjalë dhe unë. Ia premtova Tropojës të shprehesha dhe unë me aq sa di. Ata pastaj le ta vlerësojnë si të duan. Po sigurisht brenda këtij rrethi, nuk ia vlen me u marë me mua e me ty, se tema është tjetër.
Për priftin, e thënë prej një prifti, ma prish ca midenë. Se kam dëgjuar plot versione me prifta për prifta. Edhe ata janë mjeshtra propagande. Kjo prapë nuk lidhej me vlerën dhe moralin e asaj që ke shkruar, që qëndron për çdo kohë.

Në fund, mos ki marak hiç, je magjar i kandshëm.

Anonymous said...

Julius
me vjen mire qe te kam keqkuptuar!!!Vertete!!!
Me vjen mire dyfish qe me dhe te drejte kur mendova se ti gjykon me syrin e te qenurit ne greqi ku oranizimi dhe gazetaria ne te gjitha funksionet e saj ndryshojne si nata me diten.Kjo eshte nje arsye paresore per mua per te mos kembengulur te kem nje mendim sa me te qarte rreth saj.ma do mendja se nuk eshte e nevojshme te them dhe une se "tjeter eshte ketu e tjeter ne shqiperi".pa dashur tua ul vlerat dhe respektin qe kam per te tre personat e mesiperm ketu,Si Malokun,Si Krasten,Si "Cucen e gurit":-)aka Rocky girl,e cila ka studiu gazetari por ben,fatmiresisht,tjeter pune.
eshte tjetr ambjent ne shqiperi,ku gazetari me pare se te jete objektiv duhet te mendoje per vendin e punes,jo per problemin qe trajton me teper se ka kaq shume qe jane ne pritje per viktimen e rradhes qe ti zene vendin.Jane te tilla rrethanat prandaj dhe cilesia eshte e tille.

Ne fakt tropoje kam dashur te te pyes nuk je i neveritur nga puna te cilen e ben 20 ore ne 24 qe edhe ne blog e vazhdon?qe te mos me keqkuptosh.vetem 5 min dmth-n te jesh poeti apo dashamiresi i artit,i filmit i fotografise, i kenges.sepse te qenurit gjithesecili i ndryshem nga tjetri do kishte kuptim me shume i gjithe qerthulli qe do krijohej nga nderthurja e kundertive dhe shijeve?

nuk e di por jeni te kufizuar nga nje realitet qe nuk u krijon shume mundesi dhe hapsire per te qene vetvetja!!!

Julius said...

Kusho, kohë më parë rreth 120 gazetarë hodhën firmën për të kundërshtuar një akt të kryer nga kryeministri. Unë e pashë këtë veprim si një shpresë por dhe nevojë që të organizoheshin. Madje e ardhur fill pas vdekjes së një manjati të madh, akti në fjalë fliste shumë. Atëherë kisha komentuar se mund "të rriten" gazetarët dhe të ecin me këmbët e veta, në mungesë tashmë të një hijeje të madhe (DH-së).
Nuk mund të flas krahasimisht për cilësinë "këtu", "atje". Fola veç për organizimin.
Nuk them se këtu ka gazetari më cilësore (asnjëherë), por janë më të organizuar dhe për pasojë më të lirë.
Kjo sjell një tjetër efekt te gazetari duke e vënë në rolin e santazhuesit, që ndodh shpesh.
Po çunat janë akoma larg rolit në fjalë...Gjithsesi presim mendimet e tyre, se unë e ti teori bëjmë me qitje të largët.
Për sqarim, unë asnjëherë nuk identifikohem me vendin ku ndodhem, në çdo vend të ndodhesha. Hapi i parë që bëj për të kuptuar mentalitetin diku tjetër, është të marr info rreth realitetit atje.
Si shumica këtu do duhet të isha ortodoks, antiamerikan, antisemitist, po asnjë prej të trejave nuk më përfaqëson mua.
Procesi i njohjes është i vështirë..
Përshëndetje!

Anonymous said...

"unë asnjëherë nuk identifikohem me vendin ku ndodhem, në çdo vend të ndodhesha."-As qe e mendova diçka te tille.por ne menyre inkoshientei perball realitetet-kushdo prej nesh e ben.

Ha ha ha te besoj kusho te besoj kur flet rreth antisemizmit,antiamerikanizmit e ortodoksise greke.trupi prodhon antidota karshi ketyre viruseve qe ka ai vend...ne meyre te ekzagjeruar...

Me gjen me shume se dakort qe do kene te drejte çunat,por mbetet ti degjojme c'ka do thone.

Agobooks said...
This comment has been removed by the author.
Agobooks said...

Po çfarë thua o "julius" se do na bjenë dhe këto...kaçurrela që kanë mbetur! :)
Nuk ka këtu gazetari më cilësorë nga në Shqipëri, dhe madje asnjëherë?!
Bie fjala,nuk është cilësore gazetaria e Serafim Fidanidhit, e Karkagiannit,e Jannis Kapsis,e Rihardhos Someritis,e Paskos Mandravelis, e Stelios Kouloglou, e Pavlos Tsimas, e Jorgos Avgjeropoulos(Eksandas), e Hristos Vasilopoulos (Mihani toy Hronou-Alpha),e Konstantinos Zulas,e Manolis Kotaqis,e Jannis Vlastaris, e ,e, e ? Dhe përmenda,një numër kaq të vogël. Gazetarësh të mirëfilltë! GAZETARËSH!!!
Më zhgënjeve krejt!

drejt tropojes said...

Julius,
mendoj se ke te drejte kur thua se gazetari duhet tja krijoje lexuesit te gjithe komoditetin per te gjykuar sa me shume mbi nje subjekt qe percillet ne artikull. Mendoj se ne nje forme apo ne nje tjeter, e kam shprehur kete mendim ne kete teme. Ndersa sa i perket investigimit, une mendoj se te tille aktualisht ne Shqiperi nuk ka. Po edhe sikur te kete, edhe sikur pronaret apo shefat e medias te ndehyjne, une mendoj se te dy ju, e beni me te drejte dallimin mes "ketu" dhe "atje". Sepse "ketu" ndikimi eshte aq i madh or lum miku, sa te heqin shkrimin fare. Ndersa "atje" sic kam lexuar apo sic kam degjuar, te thone "mos u merr me kete teme, angazhohu me dicka tjeter", ose ne menyre disi me te zbutur "kjo teme nuk eshte e pershtatshme, le te merremi me kete tjetren". Pra nuk ta mbyllin gryken fare duke te marre frymen sic ndodh ketu. Nga ana tjeter, Kapiteni, ka te drejte kur thote se ne kete vend, gazetaret duhet te mendojne vec te tjerash, e ndoshta pike sa pari, per vendin e punes. eshte realitet i hidhur, por qe duhet pranuar.
sa i perket organimimit te gazetareve ne Sindikata apo organizma te tjere profesionale:
ketu ne Shqiperi ka nja pese apo shtate te tilla. Shpeshhere me ka ndodh qe e kam pare veten anetar tek ndonjera kur mua kurre nuk me eshte kerkuar firme, apo nuk me eshte dhene statuti i ndonjerit prej ketyre organizmave!!! Pastaj po ti shikosh, asnje nga keto shoqata apo organizma, nuk ndjek interesat e gazetareve, por te BOTUESVE DHE SHEFAVE. Sepse drejtuesit e ketyre shoqatave dhe organizmave, jane BOTUES si Ylli Rakipi, Aleksander Frangaj apo Mero Baze, apo SHEFA, sic eshte rasti i Aleksander Cipes e ndonje tjetri. Pra or lum miku, keta nuk na perfaqesojne ne por ma se shumti botuesit dhe shefat dhe keta qe sapo permenda une i rendis mes "armiqve" te gazetareve, pra jane ata qe kane mundesine dhe qe realisht i trembin dhe i ndikojne gazetaret. Deklarata e pak diteve me pare, e firmosur nga 120 veta, ishte nje shenje e mire, por gjithsesi aty kishte shume pak gazetare, kishte analiste, shefa, komentatore, e te tjere, te cilet ne fakt nuk punojne ne terren, nuk bejne detyren e gazetarit para se te shkruajne, por merren me gjera me te medha nga bari i "Sheratonit" tek zyrat e tyre luksoze.

Kapiten,
jam perpjek te pergjigjem edhe per ty me lart. Megjithate drejtperdrejt po te them se as vete nuk e di nga dreqin e kam edhe kete pak poasion e zell qe me ka mbet per kete pune, sepse ne 6 vjet qe punoj, nuk isha njehere i qete prej kesaj pune. Pa permendur oraret dhe tere ato qe me te drejte pershkruan ti. Nuk eshte se nuk e kam menduar ikjen, por gjithsesi them se nese IK, te ik pa pendese, pra i bindur se nuk mund te ndryshoja asgje.

pershendetje!

drejt tropojes said...

Julius,
e lexova ate dossierin per CIA-n por nuk kisha kohe te komentoj. Per sa hapesire i kishte kushtuar, mu duk interesant dhe i pergjedhur ne faktet e perfshira.
pershendetje!

Julius said...

Mirë i zhgënjyeri Ago, që të ndreqa mesditën dhe të prisha darkën mesa duket. Tani që i përmende mi krahaso ata me: CNN, BBC, NYT, Washington Post, The Economist, Euronews etj etj.
Kujdes se sfida nuk është e tipit banal, "kush e ka më të madh". Ndoshta më kupton pse them se nuk i krahasoj cilësisht.

Julius said...

Tropoja flm për komentin andej.
Për vazhdimin këtej, me kohë do flasim. Avash avash bënet shelegu dash thomi na. :)

Agobooks said...
This comment has been removed by the author.
Agobooks said...

@"julius"
hm!
Po sikur e bëre krahasimin me Shqipërinë fillimisht, apo janë blerë, këto që përmende më lart, nga shqiptarë? :)

p.s.: Komentin e bëre paksa peshkor!

Anonymous said...

O malok,une nenkuptoja qe te shkeputesh jo te heqesh dore.Te pakten ketu ne blog.Me gjithe mend ka njerez te cilet nuk ushtrojne kete profesion por qe u duket interesant;dhe qe jane te gatshem te diskutojne rreth saj.Por ti te besh diçka qe e ke deshire dhe pasion dhe jo profesion...per me teper kaq te ngarkuar dhe me pergjegjsi.


Me vjen mire qe e ke kaq per zemer,qebesa.mjafton ta duash,eshte nje pikenisje,Malok.E di?
Podrimja ka shkrujt nje poezi himn per te birin,mbas vdekjes.
"Lum LUMI" me duket se titullohet.ne mbyllje te saj ka keto vargje
"Bashkeudhetari im,
Le ta hedhim gurin sa me larg
e ta provojme veten deri sa kemi fryme"

te shkojne shume per shtat dhe une po te pershendes me to.